عوامل موثر در موفقیت معامله گران در بورس

شناخت رفتار معامله گران در معاملات آنها می‌تواند یکی از مهم ترین راه های موفقیت در بازار سرمایه و یا سایر بازارهای مالی باشد. اینکه یک سرمایه گذار بتواند هیجان خود را در معاملات کنترل کند و ترس و طمع که از آفت های معامله گری هستند را کنار بگذارد؛ از جمله موضوعاتی می باشد که هر سرمایه گذار باید آرام آرام و با کسب تجربه در بازار آن را فراگرفته و به آن پایند باشد. البته برخی از کتاب های در حوزه روانشناسی بازار بورس وجود دارد که میتواند مدت زمان رسیدن به این تجربه را کم کند.

چند سوال:

• قبل از صحبت در خصوص رفتار شناسی و روانشناسی معامله گران بهتر است کار خود را با چند سوال آغاز کنیم.
• آیا شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که به تازگی وارد بازار سرمایه شده‌اید و به دنبال کسب سود در این بازار هستید؟
• یا جز آن دسته از معامله‌­گرانی هستید که مدت­‌هاست در بازار سرمایه فعالیت می­‌کنید ولی هنوز نتوانسته ­اید سود مطلوبی را که می‌­خواهید بدست آورید؟
• آیا شما هم با اینکه تمام روش­های تحلیلی بازارسرمایه را به خوبی می­دانید، ولی نمی‌توانید سود مطلوب و مناسبی برای خود کسب کنید؟
• آیا همیشه در این بازار دچار سردرگمی برای انتخاب سهم هستید؟

به همین دلیل در حوزه روانشناسی بازار بورس می­خواهیم شما را با چند روش اصلی و کارآمد آشنا کنیم، تا اول با توجه به شناخت خودتان و بعد با شناخت درست از شرایط بازار و در کنار تجربه و علمی که درباره­ تحلیل دارید، بتوانید معاملات پرسودی را برای خودتان داشته باشید و در واقع خودتان را تبدیل به یک معامله ­گر موفق بازار سرمایه کنید. پس بهتر است با ما همگام شوید.

حال سوال اینجاست که چه عاملی می­‌تواند به ما در کسب سود بهتر کمک کند و عاملی باشد تا ما بتوانیم به یک معامله‌­گر موفق تبدیل شویم؟

همانطور که همه می­‌دانید برای معامله در بازار، باید در ساعت معاملاتی و با توجه به حرکت بازار، معاملات خودمان را انجام دهیم. در انجام دادن این معاملات، ما هیچ کنترلی بر حرکت بازار نم‌ی­توانیم داشته باشیم. در واقع بازار بدون اهمیت دادن به خواسته ما، در مورد حرکت و روند خودش تصمیم می­گیرد. پس حالا سوال اساسی اینجا این است که ما هیچ کنترلی بر روی این روند نمی­‌توانیم داشته باشیم در این صورت باید چیکار کنیم؟

یکی از عوامل مهمی که می‌­تواند به ما برای تبدیل شدن به یک معامله­ گر موفق کمک کند، کنترل ما بر خودمان است. شناخت و کنترل بر روی خود چه معنی دارد؟ آیا ما واقعا خودمان را می­شناسیم؟

خطرات روانشناسی که یک معامله­‌گر را تهدید می‌کند!

• گاهی به خاطر اینکه هیجانی عمل می­کنیم نمی‌­توانیم درست تصمیم بگیریم.
• به خاطر طمع زیاد و عدم توانایی کنترل خود، سود دلخواهمان را به دست نمی‌­آوریم.
• خودمان را زیاد نمی­‌شناسیم و زیاد از این شاخه به آن شاخه می­پریم؛ به همین جهت ضررهای زیادی را متحمل می شویم.

رعایت روانشناسی در معاملات یکی از عوامل موفقیت در سرمایه گذاری است. روانشناسی معاملات بورس علاوه بر صرفه جویی در زمان می تواند باعث کاهش خطا و ریسک سرمایه گذاری گردد. همچنین می‌تواند ضریب موفقیت را افزایش دهد. از اصول روانشناسی دربورس می توان به انواع الگوهای رفتاری اشاره کرد. این الگوها زمینه شناخت خود و تصمیم گیری صحیح در واکنش‌ها و تعاملات بازار را برایمان فراهم می‌کند.

بازارهای مالی به علت پتانسیل سوددهی بالا و جذابیت‌های فراوانی که دارند، همه‌ساله افراد بی‌شماری را به‌سوی خود جذب می‌کنند. تنها افراد اندکی هستندکه با امید و آرزوی کسب ثروت وارد این بازار می‌شوند و قادرند که به تمام این آرزوهای خودشان برسند و در مقابل آن­ها بسیاری از این افراد بدون مطالعه و دانش کافی جذب این بازار می‌شوند و در اندیشه رسیدن به سودهای بالا در زمانی کم، سرمایه خود را از دست می‌دهند و فقط دچار ضرر و زیان شده و در نهایت با شکست های پی در پی این بازار را برای همیشه ترک می­کنند.

ویژگی‌های اصلی معامله گران موفق و ناموفق

شاید شما روش­های خوب تکنیکی و علمی را برای تجزیه و تحلیل یک سهم بدانید، اما در مورد راه اصلی موفق شدن در بازار سرمایه اطلاعات کاملی نداشته باشید. در این صورت نمی­‌توانید در معاملات خودتان موفق باشید.

برای اینکه بتوانیم جز آن دسته از معامله­ گران موفق بازار سرمایه باشیم، علاوه بر اینکه باید روش­های تحلیلی را به خوبی بدانیم، باید روانشناسی بازار را هم یاد بگیریم.

در این مقاله چند اصل مهم را که برای موفقیت در بازار سرمایه لازم است را به شما معرفی می­کنیم.

1) معامله ­گر منضبط

بیایید در ابتدا به این موضوع نگاه کنیم که آیا ما معامله ­گر منضبطی هستیم؟ و اصلا معامله­ گر منضبط چه کسی است و چه خصوصیاتی دارد؟ در واقع انضباط چیست؟

آیا سخت­گیر بودن و جدی بودن در کار، انضباط است؟ این جمله درسته ولی در بازار سرمایه و معامله­ کردن، انضباط یعنی پیروی درست و مکرر از قوانین معاملاتی که ما برای خودمان تعیین می­کنیم

2) هدفگرا بودن

از اقدامات اوليه تمام معامله­ گرهاي موفق هدفگرا بودن مي باشد. درواقع هدفگرا بودن يكي از راههاي جهت دادن به فعاليت هاي ذهني است.

در کتاب بیندیشید و ثروتمند شوید خواندم که موفقیت از آن کسی است که ذهنیت موفق دارد. و آنچه را که مغز انسان تصور و باور کند به آن می­رسد. اگر به معامله­ گران اطراف خودمان توجه کنیم می­بینیم که معامله­ گران موفق و منضبط هدفگرا هستند. این موضوع یعنی چی؟ شما اگر به افراد اطراف خودتان دقت کنید چه در مورد بازار سرمایه و چه افرادی که در هر زمینه دیگری کار و فعالیت می­کنند می­بینید آن­هایی موفق هستند که هدفگرا بوده­اند. یعنی همیشه یک سلسله اهداف مشخص و خاصی را که برای رسیدن به موفقیت نیاز دارند کاملا در ذهن خود روشن کرده‌­اند. وقتی ما یک هدف روشن را در ذهن خودمان داشته باشیم ضمیر ناخودآگاه ما با تمام توان خودش برای رسیدن به آن هدف به ما کمک می­کند

3) بخشش

از دیگر عوامل موثر در روانشناسی بورس توانایی بخشیدن خود بعد از انجام معاملات اشتباه است. بعد از يك معامله اشتباه از بخشيدن خود طفره نروید چون این برای شما سر منشا اشتباهات بزرگ ديگري مي شود. هر چه ما بيشتر روي جزئيات مسائل تمركز كنيم و تصويرش را بطور مداوم در ذهنمان بسازيم باعث خواهيم شد كه اين تصوير در ذهنمان جلوه واقعي بخود بگيرد و يا حداقل به آن اجازه داده ايم تا به حقيقت نزديك شود. پس نتيجه مي گيريم كه اگر ما مرتكب اشتباهي شديم بايد آن را فراموش كرده و كاملاً خود را ببخشيم به عبارت ديگر اگر ما خود را نبخشيده و بارها و بارها اشتباه خود را در ذهنمان زنده كنيم به نظر شما باعث چه حوادثي خواهيم شد؟

يكي از دلايل عمده اي كه افراد را در مسير ضرر قرار مي دهد اين است كه زيان هاي به وجود آمده آنها را گيج مي كند. به عبارت ديگر، متقبل شدن يك و يا يك سري ضرر منجر به ايجاد اين تفكر در ما مي شود كه ما يك معامله­ گر ناموفق هستيم.

معامله ناموفق جزئي از تجارت است و ما هيچ معامله­ گري در دنيا نداريم كه متحمل ضرر نشده باشد. در مباحث روانشناسی بازار بورس اینگونه میگویند که راه جلوگيري از اين زيان ها انجام معامله­ هاي كاملاً موفق نيست! شما معامله­ گر موفقي نخواهيد شد مگر اشتباهاتي مرتكب شده و زيان هاي به وجود آمده را نيز متحمل شويد. اين جزئي از فلسفه وجودي معامله است و با آموزش و تفكر است كه مي توان به بهره برداري از معامله رسيد اما شخصيت ما توسط اين مسائل توصيف نخواهد شد.

بسياري از مشكلات ديگر نيز از اينجا سرچشمه مي گيرند. بسياري از افراد فکر می­کنند كه تريدهاي ناموفقشان آنها را معرفي كنند، اگر آنها آزرده خاطرند و يكسري ضرر داده اند، شروع ميكنند به شناساندن خود بعنوان يك مالباخته، آنها مدام خود را اينگونه تصور مي كنند.

خود را ببخشيد، اين تنها راه موفقيت و پشت سر گذاشتن مشكلات است.

چرا باید روانشناسی در معاملات را بدانیم؟

موفقیت در تجارت ۸۰ درصد روانی و تنها ۲۰ درصد به روش های معامله گری اعم از تکنیکال و فاندامنتال بستگی دارد.  شما می توانید با یک دانش متوسط در تحلیلگری در صورتی که کنترل روحی و روانی خود را از دست ندهید در بازار سود کنید و برعکس حتی اگر بهترین و بزرگ ترین سیستم معاملات را داشته باشید اما کنترل روحی و روانی نداشته باشید، در بازار ضرر میکنید. با علم به روانشناسی درمعاملات بورس می­توانید ریسک سرمایه­ گذاری خود را به حداقل برسانید. بزرگان بورس همواره با شناخت خود از افتادن در تله های رفتاری جلوگیری می کنند و با ارزیابی خود تعاملاتشان را مدیریت می کنند. پیش نیاز یک معامله و پیش نیاز ورود به سرمایه گذاری اطلاع از دام های رفتاری خودتان است.

در کل عوامل گفته شده در موضوع روانشناسی بازار سرمایه بیشتر به تجربه معامله گری در بازار بر میگردد. به این صورت که هرچه سرمایه گذار تجربه بیشتری در بازار داشته باشد به نوبه خود بهتر می تواند در درک عوامل روانشناسی بازار بورس موفق عمل کند و موضوعات مورد بحث چیزی نیست که تنها با خواند مطلب بتوان آن را رعایت کرد بلکه فقط عامل تجریه و معامله گری در بازار است که میتواند موجب تقویت این عوامل در سرمایه گذار شود.

گردآوری و تنظیم: خانم عاطفه دادگر – کارشناس ارشد ریاضیات مالی