سبد سهام : لزوم تشکیل پرتفوی در معاملات

داشتن سبد سهام در معاملات

قبل از صحبت در مورد تشکیل سبد سهام در بازار سرمایه، این نکته را یادآور می‌شوم که همه ما در سرمایه‌گذاری از این واژه استفاده می‌کنیم. به عنوان مثال، زمانی که فردی بخشی از کل سرمایه خود را در بانک، بخشی را در ملک و بخشی را هم به صورت نقد نگهداری می‌کند، در واقع سبد سرمایه‌گذاری تشکیل و ریسک سرمایه‌گذاری خود را به میزان زیادی کاهش داده است؛ یعنی اگر قرار باشد به هر دلیلی قیمت ملک کاهش یابد، سرمایه‌گذار خیالش راحت است که سرمایه‌گذاری انجام شده در ملک، بخشی از کل دارایی است و ممکن است با افزایش قیمت دارایی های دیگر، اثر کاهش قیمت ملک جبران شود.

اگر این واژه را در اینترنت جستجو کنید اولین جمله ای که به چشم می‌آید این جمله است:

” همه تخم مرغ های خود را در یک سبد قرار ندهید”

هدف از جمله بالا این است که اگر بر حسب اتفاق، سبد از دست شما افتاد همه تخم مرغها نشکند و بهتر است از چند سبد برای نگهداری تخم مرغ استفاده کنید. باید تا الان متوجه شده باشید که هدف از بیان این موضوع چیست. هدف این است که شما برای سرمایه‌گذاری در بازارها، باید سبدی تشکیل دهید که در اصطلاح پرتفولیو نام دارد تا بدین وسیله سرمایه خود را مدیریت کرده و میزان ریسک آن را کاهش دهید. تعریف کلی سبد سهام به این صورت است که سرمایه‌گذار کل مبلغ سرمایه‌گذاری خود را به چند بخش تقسیم کرده و پس از بررسی و انتخاب صنایعی که دارای چشم‌انداز مناسبی در آینده هستند، سهم‌هایی که پتانسیل مناسب برای رشد سودآوری دارند را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کند. در تشکیل سبد سهام باید توجه کنید که هیچ وقت بخش زیادی از سرمایه را بر روی یک سهم سرمایه‌گذاری نکنید و به اصطلاح سرمایه‌گذاران بورسی، تک سهم نشوید چون این کار ریسک سرمایه‌گذاری را به میزان زیادی افزایش می‌دهد و ممکن است در نوسانات قیمتی، فشار روحی و استرس بالایی را به سرمایه‌گذار وارد کند. با تشکیل سبد سهام، سرمایه‌گذار با تنوع بخشی در خرید سهام، ریسک موجود را به میزان زیادی کاهش می‌دهد.

مفهوم سبد سهام با ذکر یک مثال

در مبحث تشکیل سبد سهام؛ فرض کنید کل مبلغی که با آن قصد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را دارید؛ 10 میلیون تومان است و پس از بررسی بنیادی و تکنیکال، کل سرمایه خود را سهام شرکت پالایشگاه نفت بندرعباس با نماد شبندر با قیمت 700 تومان می‌خرید و انتظار دارید که قیمت سهم تا محدوده 900 تومان رشد کند. بعد از خرید سهم، رویا پردازی شروع می‌شود و پیش خود فکر می‌کنید که من به راحتی می‌توانم در این سهم 30 درصد بازدهی کسب کنم و سپس با فروش این سهم و خرید سهم دیگر و کسب بازدهی پی در پی، بعد از مدت زمان کوتاهی به پول زیادی دست پیدا می‌کنم. برعکس فردای آن روز می‌بینید که قیمت سهم نه تنها افزایش نداشته؛ بلکه یک مقدار هم کاهش داشته است ولی به امید بالا رفتن قیمت در روزهای آینده، سهم را نگهداری می‌کنید زیرا اعتقاد دارید که بازار هنوز به ارزش سهم پی نبرده است و ….. در روزهای آینده همگام با کاهش قیمت سهم، آرام آرام دچار فشار روحی می‌شوید ولی به دلیل اطمینان به سهم؛ فروشنده سهم نیستید تا جایی که قیمت سهم 10 درصد کاهش پیدا می‌کند. در مقابل سهم هایی را می بینید که دائما قیمتشان افزایش پیدا می‌کند و پیش خود فکر می‌کنید که ای کاش دو سهمی که روند صعودی داشتند را می‌خریدم تا حداقل بخشی از ضررم جبران شود. این فکری که به ذهن شما رسید، در واقع منشا تشکیل سبد سهام است.  

چرا باید سبد سهام تشکیل داد

در بازار بورس باید برای دارایی خود، برنامه‌ریزی مناسب داشته باشید و حتما سبد سهام تشکیل دهید. از مزیت های سبد سهام این است که اگر در شرایط نرمال بازار، یکی از سهم های موجود در سبد، کاهش قیمت داشت، ممکن است سهام دیگر موجود در سبد، افزایش قیمت داشته و در نهایت کاهش ارزش پرتفو را جبران کند. البته این نکته را هم توجه داشته باشید که هدف از تشکیل پرتفو، انتخاب چند شرکت از یک صنعت نیست. در واقع با این کار پرتفویی تشکیل نشده است و اگر به هر دلیلی صنعت ذکر شده به یکباره دچار بحران شد، کل سرمایه در معرض ریسک قرار می‌گیرد. (البته حالت عکس قضیه هم صادق است؛ یعنی اگر به هر دلیلی پتانسیل خاصی برای رشد قیمت در یک صنعت ایجاد شد از آنجایی که شما چند سهم از آن صنعت را دارید؛ به یکباره ارزش پرتفوی شما افزایش پیدا می‌کند).

نکته قابل توجه برای همه سرمایه‌گذاران این موضوع است که افزایش تعداد سهام موجود در سبد سهام، تمرکز سرمایه‌گذار را کاهش و علاوه بر آن، میزان سودآوری او را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ گاهی اوقات با بررسی سبد سهام برخی دانش پذیران در کلاس‌های آموزشی می‌بینیم که سرمایه‌گذار در یک پرتفو 50 میلیونی بالغ بر 30 سهم خریده و علت این موضوع را کاهش ریسک اعلام کرده است در صورتی که صرفا افزایش تعداد سهام در سبد سهام، معیار مناسبی برای کاهش ریسک نمی باشد. پس بهتر است دارای معیار مناسبی برای تعداد سهام در سبد باشید که با گذشت زمان و کسب تجربه به راحتی قادر به تعیین مقدار بهینه سهام موجود در سبد هستید.

شاید علاقمند باشید این مقالات را هم مطالعه کنید

آموزش تحليل تكنيكال در بورس: چرا حمايت هاي تكنيكالي درست عمل نميكند ( بسيار مهم )

ارزش معاملات بازار و ارتباط آن با ورود نقدینگی به بازار

چگونگی طراحی سیستم معاملاتی