سواد مالی چیست و چرا باید سواد مالی را آموزش ببینیم

سواد مالی در سرمایه گذاری و یا به نوبه ای استفاده از فرصت های مناسب برای سرمایه گذاری در بازارهای مختلف با استفاده از پس انداز و توجه به موضوعاتی مانند تورم و حفظ ارزش پول یکی از موضوعاتی می باشد که این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اینکه در تلاطم های بازار مختلف توانایی درک و تحلیل بازار را داشته باشیم و بهترین سرمایه گذاری را انتخاب کنیم و یا اینکه از پس انداز چگونه به بهترین شکل بهره ببریم از جمله موضوعاتی هست که قصد داریم در این مقاله و مقاله های دیگر در مورد آن صحبت کنیم. پس تا انتهای این مقاله با من همراه باشید.

تعریف سواد مالی

سواد مالی توانایی درک و بکارگیری مؤثر مهارت‌های مالی مختلف از جمله بودجه‌بندی برای مدیریت پول و سرمایه‌گذاری است که باعث خودکفا شدن در اصول مالی و درنهایت منجر به زندگی مالی پایدار می‌شود. به عبارتی سواد مالی به افراد کمک می‌کند با پول خود تصمیم‌گیری هوشمندانه کنند تا بتوانند به رفاه مالی دست یابند. سواد مالی نه‌تنها در پس‌انداز، درآمد، بازپرداخت بدهی به شما کمک می‌کند بلکه سواد مالی باعث می‌شود شما در جنبه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید یعنی استفاده از سواد مالی در سرمایه گذاری داشته باشید. در برخی مقالات در خصوص هوش مالی در سرمایه گذاری نوشتیم که از مقالات هوش مالی استفاده کنید.

سواد مالی به‌عنوان یک عامل اصلی برای تصمیم‌گیری‌های درست اقتصادی به حساب می آید. افرادی که سواد مالی دارند به‌ درستی از سرمایه‌های خود استفاده می‌کنند. تحقیقات گسترده‌ای که در جهان مبنی بر سواد مالی و تأثیرگذاری آن انجام‌شده حاکی از آن است که سواد مالی پایین، پیامدهای منفی برای خانواده در برداشته است به عبارت دیگر میزان سواد مالی با ریسک سرمایه‌گذاری رابطه‌ای معکوس دارد و این موضع باعث شده در بیشتر کشورهای جهان جهت غنی‌سازی سواد مالی در سرمایه گذاری  افراد اقدام کنند.

سواد مالی و اثرات آن در تصمیم گیری های اقتصادی

سواد مالی در سرمایه گذاری یک تجمل‌گرایی نیست بلکه یک ضرورت محسوب می‌شود. چه‌ بسا که بی‌سوادی مالی باعث می‌شود افراد تصمیم‌های مالی ضعیفی بگیرند و قربانی سوءاستفاده‌های مالی شوند یا با مشکلات جدی اقتصادی در دوران بازنشستگی روبه‌رو ‌شوند. سواد مالی چیزی نیست که شما به طرز جادویی بدانید، بلکه نیاز به آموزش و یادگیری دارد. همه افراد از کودکان تا بزرگسالان نیاز دارند برای سواد مالی آموزش ببینند. بسیاری از اجزای سواد مالی را می‌توان به کودکان کم‌ سن‌ و سال آموزش داد تا با افزایش سن به‌درستی این موضوع در آن‌ها نهادینه شود. یادگیری این مفاهیم مالی دشوار هست و با گذشت زمان هرکسی می‌تواند به یک استاد مالی تبدیل شود. در گذشته فارغ از رشته و جهت زندگی هر فردی پدران و مادران ما مدیریت هزینه را به ما آموزش می‌دادند چه‌ بسا نقل بود که اگر هر فردی قدر هزار تومانش را درک کرد قدر ده‌ هزار تومانش را هم درک می‌کند. هدف از آموزش سواد مالی این است که به مردم کمک کند تا درک بهتری از مفاهیم اساسی مالی داشته باشند، از این طریق آن‌ها می‌توانند پول خود را بهتر اداره کنند. وقتی این مجموعه مهارت را داشته باشید، می‌توانید مسائل مالی عمده‌ای را که مردم با آن روبرو هستند به‌راحتی حل کنید.

اصول کلیدی در سواد مالی

همانطور که در بخش های قبل گفتیم دانش سواد مالی قدرت تصمیم گیری افراد را در سرمایه گذاری و استفاده بهینه از منابع افزایش میدهد. بدون درک امور مالی، شما در برابر عادت‌های بد پولی آسیب‌ می‌بینید. یادگیری نحوه مدیریت پول در ابتدا کار ساده‌ای نیست، اما به‌محض اینکه عادات ثابتی ایجاد کنید؛ سود خود را به اهداف خود اختصاص می‌دهید و بدهی‌های خود را محدود می‌کنید که این موجب کاهش استرس شما می شود. پنج اصل مهم سواد مالی ازنظر کمیسیون مالی در ذیل مطرح‌شده است:

درک بودجه‌بندی در بحث سواد مالی: اینکه چه میزان درآمدی دارید اهمیتی ندارد بلکه مدیریت پول شما و بودجه‌بندی آن است که اهمیت دارد. درواقع شما مالک پولتان و تعیین‌کننده کیفیت زندگی‌تان هستید نه اینکه پول مالک شما باشد. بودجه‌بندی اولین قدم شما در جهت درک واقعی از مدیریت پول است. پس از بودجه‌بندی، می‌توانید همچنان هزینه‌ها را پیگیری کنید. جزئیات خرید خود را یادداشت کنید تا بتوانید با مرور آن متوجه خریدهای غیرضروری خود شوید و در خریدهای بعدی آن را حذف کنید. ممکن است در ابتدا قادر به کنترل این موضوع نباشید ولی رفته رفته رفته و به مرور زمان قادر به کم کردن و یا بهینه کردن هزینه های خود هستید. یکی از تکنیک های کاهش هزینه های غیرضروری یاد داشت کردن هزینه ها می باشد. بدین گونه که هر کالایی که خریداری میکنید را به همراه هزینه ای که برای آن پرداخت کرده اید یادداشت کنید. به مرور متوجه می شوید که بسیاری از هزینه ها نباید انجام میشد و به راحتی میتوانید این هزینه ها را مدیریت کنید.

درک صرفه‌جویی و پس‌انداز: پس از کسب دانش سواد مالی یاد میگیریم که چگونه هزینه های خود را بهینه کنیم و چگونه یک پس اندازی داشته باشیم و سواد مالی در سرمایه گذاری چگونه به ما کمک میکند. از خریدهای غیرضروری بپرهیزیم. تحقیقات نشان داده خریدهای بعد از ساعت کاری به علت کسب آرامش و خستگی معمولاً غیرضروری هستند. مثلاً برخی افراد برای بهتر شدن حالشان خرید تراپی می‌کنند که خرید تراپی راه‌حلی برای حل این مشکل نیست به همین دلیل برای جلوگیری از آن هنگام خرید وجه نقد پرداخت کنید چراکه از نظر بار ذهنی، بیشتر متوجه از دست دادن پول خود می‌شود یا با توجه به بیماری‌ها و تأکید بر پرداخت آنلاین نسبت به ثبت لحظه ای هزینه خود اقدام کنید.

ایمنی و مشکلات سرقت اطلاعات:  امروزه کلاهبرداری های مالی بیش از هر زمان دیگری رواج دارد. ازآنجاکه همه‌چیز دیجیتالی است و امکان سرقت اطلاعات مالی شما بیشتر است. درک این مفهوم، همراه با اقدامات پیشگیرانه، مانند محافظت از رمز عبور و محدود کردن میزان اطلاعاتی که به‌صورت آنلاین به اشتراک گذاشته می‌شود، می‌تواند کلید حفظ حساب‌های شما باشد یا برعکس می‌تواند به ویرانی مالی منجر شود. برای جلوگیری از تهدیدهای موجود، مهم است که از وضعیت مالی خود به بهترین شکل محافظت کنید.

درک نرخ بهره: وقتی سواد مالی دارید، اهمیت مقایسه کمترین نرخ بهره را هنگام مقایسه شرایط وام تشخیص می‌دهید. چگونه با پایین‌ترین نرخ بهره وام بگیریم و توجه به این موضوع که برخی بانک‌ها نرخ بهره کمتری دارند ولی مقداری از پول شما را بلوکه می‌کنند در حقیقت با نرخ بهره بالای بانک‌های دیگر تفاوتی ندارد. چگونه بدهی‌های خود را با عادات بازپرداخت مسئولانه حفظ کنیم. از وامی که گرفته ایم چگونه استفاده کنیم تا بتوانیم هزینه های بهره را پوش دهیم. عده ای وام دریافت میکنند تا هزینه های روزمره خود را پوشش دهند در صورتی که این کار به شدت اشتباه می باشد و یا وام میگرند و برای رفاه بیشتر وسیله نقلیه خریداری میکنند که انجام این کار اشتباه می باشد.

درک و مدیریت بدهی: اگر از قبل بدهی دارید، سواد مالی می‌تواند به شما در انتخاب بهترین روش‌ها برای پرداخت بدهی، کمک کند. از دست دادن اعتبار بسیار آسان‌تر از به دست آوردن آن است و بسیاری از افراد درک نمی‌کنند که از بین بردن اعتبارشان چقدر آسان است و بازیابی اعتبار چقدر دشوار است. به همین دلیل ارائه دانش از پیشامد این موضع جلوگیری می‌کند. چه‌بسا تصمیم‌گیری‌های ناخوشایند در زمان جوانی می‌تواند موجب هزینه‌های بزرگ در بزرگسالی شود، بنابراین مهم است که در اسرع وقت مفاهیم و ابزارهای معتبر سواد مالی را درک کنید.

داشتن سواد مالی چه فایده ای دارد؟

سواد مالی بر روی توانایی مدیریت امور مالی شخصی مؤثر است کسانی که این موضوع را درک می‌کنند باید بتوانند به سؤالات متعددی در مورد خرید پاسخ دهند، ازجمله اینکه آیا خرید ضروری است، چه قدر مقرون‌به‌صرفه است و آیا اصلا نیازی به خرید می باشد یا خیر.

بی‌سوادی مالی همه سنین و همه سطوح اجتماعی – اقتصادی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بی‌سوادی مالی باعث می‌شود که بسیاری از افراد قربانی قرض، کلاهبرداری و نرخ‌های بهره بالا شوند که به‌طور بالقوه منجر به از دست دادن پول آن‌ها می‌شود در حالی که ممکن است خودشان برداشت متفاوتی نسبت به این قضیه داشته باشند و آن را به درستی درک نکنند.

فقدان سواد مالی می‌تواند منجر به ایجاد بدهی و تصمیم‌گیری‌های مالی ضعیف شود. بسیاری از افراد فاقد مهارت‌های اولیه برای پرداخت‌های بدهی خود و طرحی برای آینده هستند.

داشتن سواد مالی کمک میکند به‌جای اینکه اجازه دهید اوضاع اقتصادی شما را کنترل کند، شما زمام امور مالی خود را به دست بگیرید. به‌علاوه، نگرش شما نسبت به مسائل مالی تغییر می‌کند و هوشمندانه‌تر سرمایه‌گذاری می‌کنند.

گردآوری و تنظیم : خانم زهره کاظمی- دانشجوی دکترای مدیریت

پیشنهاد میکنم مقالات زیر را مطالعه کنید.

کلاس آموزش بورس برای ورود به بازار سرمایه

چگونه سواد مالی را به کودکان آموزش دهیم

اوراق تسهیلات مسکن در بورس : نحوه خرید و فروش